Danas je subota, 20. juli/srpanj 2024. godine, do kraja godine preostalo je još 165 dana
Benjamin Filipović. federalna.ba/avaz.ba
Dašnji dan 2006. godine, u 45. godini života umro je Benjamin Filipović, filmski radnik, reditelj i profesor na Akademiji scenskih umjetnosti u Sarajevu.
Filipović je diplomirao filmsku režiju na FAMU u Pragu. Sa svojim diplomskim filmom “Plus, minus jedan” osvojio je Specijalnu nagradu žirija na studenskom takmičenju u Karlovim Varima.
Prvi dugometražni film “Praznik u Sarajevu” režirao je 1991. godine, za koji je dobio brojne nagrade u zemlji i inozemstvu, a proglašen je jednim od deset najgledanijih filmova u BiH.
Reditelj “Top liste nadrealista”
Benjamin je režirao i jednu od najgledanijih TV serija – “Top listu nadrealista”. Tokom rata režirao je film “Mizaldo – kraj teatra” koji je premijerno prikazan 1994. godine na Filmskom festivalu u Berlinu.
Godine 1997., s filmom “Super dobra ideja” osvojio je nagradu za najbolji kratki film na Festivalu u Barseloni. Treći dugometražn film “Dobro uštimani mrtvaci” režirao je 2005. godine.
Benjamin Filipović bio je predsjednik Udruženja filmskih radnika Bosne i Hercegovine, član Evropske filmske akademije (EFA) i Udruženja filmskih i televizijskih reditelja Njemačke.
Frančesko Petrarka. thecradlemagazine.com/avaz.ba
Rođen italijanski pisac Frančesko Petrarka
1304. – Rođen italijanski pisac Frančesko Petrarka (Francesco Petrarca), najznačajniji preteča renesanse. U francuskom gradu Avinjon, gdje je dugo živio, sreo je lijepu Lauru kojoj je posvetio zbornik od 366 soneta, kancona i madrigala, poznat kao “Kanconijer”. Bavio se i historijom i filozofijom i iz tog opusa se ističe ep “Afrika”, u kojem je opisao Drugi punski rat.
1847. – Rođen njemački slikar i grafičar Maks Liberman (Max Liebermann), najznačajniji predstavnik njemačkog impresionizma. U početku je realistički obrađivao sentimentalne žanr-scene, a kasnije se priklonio nazorima francuskih impresionista, što je posebno uočljivo u pejzažima.
1890. – Rođena američka filmska glumica Teodosija Gudmen (Theodosia Gudman), poznata kao Teda Bara (Theda), prvi “vamp” u historiji kinematografije, tip fatalne žene koja izaziva masovne erotske fantazije. Filmovi: “Kleopatra”, “Karmen”, “Saloma”, “Žena tigar”, “Dama s kamelijama”, “Pjesma sirene”.
1924. – U Parizu osnovan Svjetski šahovski savez (FIDE).
1937. – Umro italijanski elektroinžinjer i pronalazač Giljermo Markoni (Guglielmo Marconi), jedan od pionira bežične telegrafije, koji je 1909. podijelio Nobelovu nagradu za fiziku s njemačkim naučnikom Karlom Ferdinandom Braunom (Carl). Uspio je 1901. da prvi preda bežični signal preko Atlantskog okeana i uspješno je usavršavao i primjenjivao sopstvene i tuđe pronalaske.
1938. – Rođena američka filmska glumica Natali Vud (Natalie Wood), jedna od rijetkih koja je postala filmska zvijezda kao dijete, glumeći u filmu “Čudo na 34. ulici”, a uspjela da ostvari uspješnu filmsku karijeru i kad je odrasla. Filmovi: “Buntovnik bez razloga”, “Sjaj u travi”, “Tragači”, “Priča sa zapadne strane”.
1945. – Umro francuski pisac Pol Valeri (Paul Valéry), izuzetan stilista, jedan od najvećih evropskih liričara 20. vijeka, član Francuske akademije, Međunarodnog instituta intelektualne saradnje pri Društvu naroda u Ženevi i počasni doktor mnogih univerziteta. Nastavio je poeziju simbolista, dajući joj nove misaone tonove i strožiju formu, te pisao stilski briljantno uglačanu prozu. Djela: poeme “Mornarsko groblje”, “Mlada Parka”, eseji “Uvod u metod Leonarda da Vinčija”, “O plesu”.
Dražen Žerić Žera. cesarica.org/avaz.ba
Rođen Dražen Žerić Žera, bh. muzičar i pjevač grupe “Crvena jabuka”
1964. – Rođen Dražen Žerić Žera, bosanskohercegovački muzičar i klavijaturista, pjevač grupe “Crvena jabuka”. U Sarajevu je završio muzičku školu, odsjek klavir. Godine 1985., prijatelj Dražen Ričl pozvao ga je da pređe u tek nastalu grupu “Crvena jabuka”. U originalnoj postavi svirao je klavijature. Nakon pogibije dijela sastava u saobraćajnoj nesreći, 1987. godine, preuzima ulogu vokaliste “Crvene jabuke” čiji je i danas pjevač.
1969 – Američki kosmonaut Nil Armstrong (Neil) postao prvi čovjek koji je stupio na Mjesec, rekavši po izlasku iz lunarnog modula “Orao”: “Ovo je mali korak za čovjeka, ali veliki za čovječanstvo”. Na Mjesec je potom kročio Edvin Oldrin (Edwin Aldrin), a Majkl Kolins (Michael Collins) je dotle kružio oko Mjeseca u svemirskom brodu “Apolo 11”, čekajući njihov povratak.
1973. – Umro Brus Li (Bruce Lee), hongkonški i američki glumac, reditelj, majstor borilačkih vještina, filozof i osnivač borilačke vještine džitkundo. U filmovima je glumio od malih nogu te je tako zabilježeno da je svoju prvu ulogu ostvario kad mu je bilo manje od godinu u filmu “Golden Gate Girl”. Snimio je više od 30 filmova, učinivši žanr borilačkih filmova (kung-fu film) svjetski popularnim i utjecajnim.
1976. – Američki kosmički brod bez ljudske posade “Viking 1” spustio se poslije 11 mjeseci leta na Mars i počeo da šalje na Zemlju jasne snimke te planete.
1998. – Umro Ibrahim ef. Halilović, banjalučki muftija. Za života ovog muftije, sve banjalučke džamije su porušene tokom agresije na Bosnu i Hercegovinu, ali uprkos tome on nije napustio Banju Luku. Ferhadija mu je bila prva i posljednja džamija u kojoj je predvodio džemat od 1967. godine, do njenog rušenja 1993. godine. Iako je svih 16 banjalučkih džamija srušeno do 1994. godine, ef. Halilović nije odustajao. Održavao je molitve u zgradi banjalučke Islamske zajednice za nekolicinu ljudi koji su smjeli dolaziti na namaz. Preminuo je u Banjoj Luci, 20. jula 1998. godine.
2017. – Ubio se Čester Benington (Chester Bennington), američki pjevač, poznat kao pjevač i frontmen grupe “Linkin park”. On je također bio pjevač u grupi “Dead by Sunrise” i grupi “Stone Temple Pilots”, čiji je bio frontmen.
avaz.ba