RTV BPK
Podizanje optužnica protiv bivših komandanata Ahmeta Sejdića, Ferida Buljubašića i 11 pripadnika Armije RBiH u Goraždu je izazvalo burne reakcije javnosti posebno iz razloga što se stiče dojam da Tužilaštvo BIH procesuira isključivo pripadnike Armije RBIH koji su branili ovaj prostor, dok za brojne zločine počinjene na području Goražda niko nije odgovarao.
Povod su posljednje optužnice Tužilaštva BiH protiv 13 pripadnika ARBiH i neprocesuirani ratni zločini nad opkoljenim staništvom Goražda od 1992. do 1995. godine.
Koordinacija boračkih udruženja i Fondacija “Istina za Goražde” za narednu sedmicu najavljuju velike proteste pred Tužilaštvom BiH u Sarajevu, za što će blagovremeno biti organiziran i prevoz učesnika protesta.
U Goraždu smatraju da je krajnje vrijeme da pravosudni organi, a primarno državno tužilaštvo odgovore na pitanja na kojim istražnim radnjama se radilo i na kojima se trenutno radi kada su u pitanju zločini nad preko 550 ubijene i ranjene djece u Goraždu tokom opsade, te zašto niko nije odgovarao za te i druge zločine u opsadi čije su posljedice više od 2000 ubijenih civila u ovom gradu.
Iz ovog kantona već godinama ukazuju na propuste u realizaciji Državne strategije za rad na predmetima ratnih zločina kao i činjenicu da više od tri decenije od početka agresije za ratne zločine počinjene nad Bošnjacima u ovom dijelu BiH nijedan predmet nije do kraja procesuiran, dok istovremeno traju procesi protiv pripadnika ARBiH.
U Goraždu koje je bilo jedna od tri tzv.zaštićene zone UN-a, tokom agresije boravilo je oko 70. 000 stanovnika, od čega je više od polovine protjeranih iz susjednih općina, a opsada ovog grada trajala je punih 1.336 dana uz sistematsko granatiranje i druge vrste tortura što je za posljedicu imalo hiljade ubijenih i ranjenih civila.
Primjera masovnih ubistava civila za koje još niko nije odgovarao je bezbroj. Samo jedan u nizu je zločin u Lozju počinjen 22. maja 1992. u kojem je ubijeno više od 40 bošnjačkih civila, uglavnom starijih osoba i djece, a tri decenije poslije pred Sudom BiH u toku je jedan postupak koji se vodi protiv Branislava Lasice i Miroslava Milovića, komandira jedinica VRS koje su učestvovale u ovom zločinu. Postupak je počeo 2021. Također, za ratni zločin u Lozju tereti se i Brane Petković, komandant Opštinskog štaba Teritorijalne odbrane (OpŠTO) Srpske opštine Goražde.
Također, prema raspoloživoj dokumentaciji u vrijeme operacije “Zvezda 94”, u napadu na Goražde učestvovala su tri korpusa VRS, a posljedica su stotine ubijenih i ranjenih civila dok je samo u vrijeme izvođenja operacije 20 djece ubijeno, a 53 ranjeno. U napadu na Goražde, na osnovu snimljenih naređenja koja su izdavana UKV vezom birani su ciljevi napada, a na ovom području ne postoji selo koje je palo pod kontrolu VRS da u njemu nije izvršen neki oblik zločina za koji niko nije odgovarao.
Odgovornost komandanata brigada koje su učestvovale u napadima na Goražde nikada nije zatražena, iako su dokazi dostupni, pa se, primjerice Rade Danilović, komandant 80. motorizovane brigade JNA 2006. pojavljuje u Hagu kao svjedok odbrane vukovarskoj trojci za zločin u Ovčari.
Prema dostupnoj dokumentaciji u toku ovog predmeta tužilac je problematizirao Danilovića kao svjedoka koji je odgovoran za granatiranje Goražda. Postoji naredba iz oktobra 1993. koja nije prezentirana pred ICTY, kada Rade Danilović, komandant 3. PLBR, naređuje: ‘Molim dejstvo artiljerije po gradu Goraždu u 17 sati 18.10.1993. godine u cilju odmazde za devet poginulih boraca 3. PLPBR’. Danilović se i 2013. pojavljuje kao svjedok odbrane Kornjači pred sudom BiH za zločine u Čajniču, a zanimljivo je da domaće pravosuđe nije ni problematiziralo kredibilitet čovjeka koji je bio komandant.
Činjenica je da pravosudne institucije kad je riječ o dešavanjima iz rata u BIH u Goraždu procesuiraju uglavnom pripadnike ARBIH, dok zločini počinjeni na ovom području ostaju bez kazne, što među stanovnicima ovog grada stvara ogromno nepovjerenje i dojam da je na sceni pokušaj umanjenja odgovornosti za počinjenje zločine nad bošnjačkim civilima i prekrajanje karaktera rata, uz radikalno negiranje zločina na koje institucije ostaju nijeme.