Izet Nanić: 29. godišnjica pogibije slavnog komandanta 505. bužimske brigade

Danas je ponedjeljak, 5. avgust/kolovoz 2024. godine, do kraja godine preostalo je još 149 dana

Izet Nanić. Cazin.ba/avaz.ba

Na današnji dan 1995. godine, poginuo je Izet Nanić, slavni komandant 505. bužimske brigade V korpusa Armije RBiH. Izet Nanić je rođen 4. oktobra 1965. godine, u Bužimu, od majke Rasime i oca Ibrahima kao drugi od sedam sinova. Završio je Vojnu akademiju u Zagrebu 1987. godine. Nakon napuštanja JNA, početkom 1992. godine, aktivno se uključio u organizaciji odbrane i formirao Štab teritorijalne odbrane Bužim, čiji je bio komandant. Osnivač je 105. bužimske udarne krajiške brigade koja je formirana 15. augusta 1992. godine (kasnije 105. BUMB – 505. Viteška mtbr).

Brigadu je vodio uspješno kroz brojne bitke i briljantne pobjede, te su izgradili specifičnu brigadu s prepoznatljivim i jedinstvenim načinom ratovanja. Formirao je specijalne jedinice ČSN-BSN «Hamza» i DIV «Gazije», koje su kroz brojne bitke izrasle u najbolje jedinice 5. korpusa i Armije RBiH.

Bužimljani i Krajišnici su njemu i bratu Nevzetu podigli spomenik u njihovoj rodnoj Nanića Dolini blizu Bužima.

Gijom Dife. Wikipedia.org/avaz.ba

Rođen Gijom Dife, najpoznatiji evropski kompozitor 15. vijeka

1397. – Rođen Gijom Dife (Guillaume Du Fay), frankoflamanski kompozitor i muzički teoretičar muzike rane renesanse. Kao centralna figura Burgundijske škole, bio je najpoznatiji i najutjecajniji evropski kompozitor 15. vijeka.

1844. – Slikar Ilja Jefimovič Rjepin, začetnik ruskog kolorizma i sjajan portretista, rođen je na današnji dan. Radio je i žanr slike iz seljačkog života, a posebno je značajan po kompozicijama “Burlaci na Volgi”, “Litija”, “Ivan Grozni i njegov sin Ivan”, “Zaporošci”, “Povratak iz progonstva” i “Carevna Sofija”.

1850. – Rođen francuski pisac Anri Rene Alber Gi de Mopasan (Henry René Albert Guy de Maupassant), jedan od najizrazitijih predstavnika evropskog naturalizma. Napisao je gotovo 300 pripovijedaka i šest romana, pisao je i pozorišne komade, putne bilješke, pjesme. Djela: romani “Jedan život”, “Nova banja”, “Pjer i Žan”, pripovijetke “Strasti”, “Naličja”, “Zamke”, “U ratu”, “Vodom”.

1895. – Umro njemački filozof Fridrih Engels (Friedrich), jedan od osnivača naučnog socijalizma i najbliži saradnik Karla Marksa (Marx). Njegova porodica posjedovala je fabrike u Njemačkoj i Engleskoj. Osnovne postavke materijalističkog poimanja svijeta izložio je u “Anti-Diringu”. U saradnji s Marksom napisao je “Njemačku ideologiju” i “Manifest komunističke partije” i organizovao Prvu internacionalu – međunarodno udruženje radnika osnovano 1864. Poslije Marksove smrti 1883. nastavio je rad u Drugoj internacionali, osnovanoj 1889. i napisao “Porijeklo porodice, privatne svojine i države” i “Ludvig Fojerbah i kraj njemačke klasične filozofije”. Posljednje godine života, koje je proveo u Londonu, gdje je i umro, posvetio je redigovanju drugog i trećeg toma Marksovog “Kapitala”. Ostala djela: “Skica za kritiku nacionalne ekonomije”, “Položaj radničke klase u Engleskoj”, “Sveta porodica ili kritika kritičke kritike protiv Bruna Bauera i kompanije”.

1906. – Rođen američki filmski reditelj Džon Hjuston (John Huston), jedan od najistaknutijih američkih sineasta 20. vijeka. Snimio je mnoštvo filmova, najviše pustolovnog i kriminalističkog žanra, pri čemu je iskazao realističnost u izrazu i strogost u formi, ali i sklonost sentimentalizmu i romantici. Filmovi: “Malteški soko”, “Rt Largo”, “Bijasmo stranci”, “Blago Sijera Madre”, “Džungla na asfaltu”, “Crvena značka za hrabrost”, “Afrička kraljica”, “Mobi Dik”, “Noć iguane”, “Odsjaj u zlatnom oku”, “Grad izobilja”, “Naš čovjek iz Australije”, “Sudija za vješanje”, “Eni”, “Ispod vulkana”.

1930. – Američki astronaut Nil Armstrong (Niel), prvi čovjek koji je stupio na tlo Mjeseca, izašavši 20. jula 1969. iz lunarnog modula “Orao”, lansiranog sa svemirskog broda “Apolo 11”, koji je kružio oko Zemljinog satelita, rođen je na današnji dan.

Merilin Monro. People.com/avaz.ba

Umrla američka filmska glumica Merilin Monro

1962. – Umrla američka filmska glumica Merilin Monro (Marilyn Monroe), jedan od najvećih erotskih simbola u historiji filma. Teret megazvijezde i ljubavne afere s vodećim političarima SAD izazivale su stalne psihičke krize i život je okončala samoubistvom. Filmovi: “Džungla na asfaltu”, “Nijagara”, “Majmunska posla”, “Autobuska stanica”, “Muškarci vole plavuše”, “Rijeka bez povratka”, “Sedam godina vjernosti”, “Neki to vole vruće”.

1984. – Preminuo velški pozorišni i filmski glumac Ričard Barton (Richard), koji se sjajnim talentom najprije nametnuo u pozorištu igrajući karakterne uloge u dramama Vilijama Šekspira (William Shakespeare), poslije čega je ostvario sjajnu filmsku karijeru. Filmovi: “Kleopatra”, “Beket”, “Ana od hiljadu dana”, “Ukroćena goropad”, “Dr Faust”, “Komedijaši”, “Trocki”, “Sutjeska”.

1986. – U Sarajevu preminuo Himzo Polovina, jedan od najboljih interpretatora sevdalinke. Tokom svoje pjevačke karijere završio je studij medicine i postao doktor specijalist – neuropsihijatar. U praksi je uspješno primjenjivao metode psihijatrije, socioterapije i muzikoterapije. Užem krugu medicinskih stručnjaka poznati su njegovi naučni radovi iz spomenutih oblasti objavljenih u stručnim publikacijama. Bio je cijenjen ljekar u Bolnici za mentalnu rehablitaciju Jagomir u Sarajevu sve do svoje smrti. Himzo Polovina je za svoju umjetnost primio mnoga priznanja, među kojima i Estradnu nagradu BiH i bivše SFR Jugoslavije.

1992. – Otkriven logor Trnopolje, kada je ITN objavila televizijske snimke izmučenih logoraša iza bodljikave žice. Tzv. krizni štab općine Prijedor formirao je 26. maja 1992. logor Trnopolje, kroz koji je prošlo više hiljada zatvorenika, uglavnom starijih muškaraca, žena i djece. Prema procjenama UN-a, logor je u jednom trenutku imao između 5000 i 6000 zarobljenika, od kojih su 300 bili djeca, 3000 žene, a ostali muškarci starije dobi. Logor su čuvali naoružani stražari, a njime je upravljao Slobodan Kuruzović. Kada su međunarodni novinari posjetili logor, zatvorenici se nisu usudili slobodno govoriti o uvjetima jer su ih pratili stražari. Haški sud utvrdio je da je ovo bio i logor u kojem su vršena i silovanja žena i djevojaka. Nema tačnih podataka o tome koliko je ubijeno logoraša, ali je izvjesno da je iz logora 21. augusta 1992. godine izvedeno njih otprilike 200, koji su likvidirani na Korićanskim stijenama na Vlašiću. U presudi Haškog suda Milomiru Stakiću navodi se podatak da je kroz logor Trnopolje prošlo 23.000 ljudi, što ga čini najmasovnijim logorom za civile nakon Drugog svjetskog rata.

2000. – Umro engleski filmski glumac Alek Ginis (Alec Guinness), koji se odlikovao izuzetnim mogućnostima preobražaja, dobitnik Oskara za ulogu u filmu “Most na rijeci Kvaj”. Ostali filmovi: “Nježno srce”, “Veliko očekivanje”, “Oliver Tvist”, “Čovjek u bijelom odijelu”, “Naš čovjek u Havani”, “Lorens od Arabije”, “Pad Rimskog carstva”, “Doktor Živago”, “Zvjezdani ratovi”.

2012. – Preminula Čavela Vargas (Chavela), kultna meksička pjevačica. Rođena Kostarikanka, Čavela je tek u svojim tridesetim postala profesionalna pjevačica. Prkosila je spolnim stereotipima, pjevajući pohotne “rančera” pjesme, noseći mušku odjeću, s nezaobilaznom cigaretom u jednoj i čašom pića u drugoj ruci. Snimila je 80 albuma, postavši vodeća figura u umjetničkim krugovima Meksiko Sitija sredinom 20. vijeka, poznata kao bliska prijateljica slikara Fride Kalo (Kahlo) i Dijega Rivere (Diego).

/avaz.ba